Kłamstwo, prawda, fotografia
Czym właściwie jest fotografia? Z greckiego słowa photos, czyli światło i graphien, czyli rysować. Fotografia to zbiór różnych technik, których celem jest zarejestrowanie trwałego, pojedynczego obrazu za pomocą światła. A jeśli już ustalimy, czym jest prawda, a czym kłamstwo, bo ten problem też nie jest do końca rozstrzygnięty, możemy sobie postawić pytanie, czy fotografia oddaje rzeczywisty kształt świata? Czy fotografia to prawda, czy kłamstwo? Ile w fotografii jest prawdy?
Myślę, że za pomocą jednego zdjęcia można spróbować uchwycić część otaczającej nas rzeczywistości, mały urywek, fragment przestrzeni, ale będzie on wydarty z kontekstu. Faktycznie, jeśli na zdjęciu widzimy drzewo, to to właśnie drzewo da się odnaleźć w rzeczywistości – podobnie będzie z każdym innym obiektem – ale fotografia nie jest w stanie uchwycić całości, w całości oddać nam ogląd rzeczy, bo drzewo bez kontekstu jest tylko drzewem. W kontekście to drzewo może być częścią lasu, obiektem kultu, który posiada w sobie sacrum – tego już na zdjęciu nie zobaczymy. Do tego zdjęcie, już po zrobieniu traci ważność, rzeczywistość jest inna, upłynął czas, który wszystko zmienił, a uwieczniony obraz stanął w miejscu.
Istnieje jeszcze problem fotografii cyfrowej, która potrafi sprytnie nas okłamać. Jednym przyciskiem możemy zmienić kolor oczu, skóry, włosów, rozjaśnić niebo, nasycić zieleń trawy. Po części stajemy się kreatorami świata, demiurgami otoczenia, aparat reaguje na nasze polecenia.
Mając aparat w ręku, możemy zrobić sobie odbitkę świata takiego, jaki nam pasuje, a nie, jakim on jest w rzeczywistości. Jawnie okłamujemy w ten sposób i świat, przekształcając go na swój sposób, i samych siebie, bo przecież wiemy, że to nasz wytwór, a nie czysta natura. Tutaj można pozazdrościć zwierzętom, pies nie ma takiego problemu, dla niego wszystko jest szare, pszczoła też widzi w inny sposób. Jeśli więc zwierzęta postrzegają świat inaczej, to właściwie jaki ten świat jest i w jaki sposób go przedstawić? Myślę, że nigdy nie znajdziemy odpowiedniego sposobu i nigdy nie odpowiemy na powyższe pytanie.